Voorbeeld cryptogram met wiskundige sleutel (substitutie)
In dit cryptogram is elke letter vervangen door een opvolgende letter in het alfabet (cesarversleuteling). De getallen tussen haakjes geven aan hoeveel plaatsen de letter is geschoven.
Geheime boodschap:
27 5 14 1 14 5 20 15 19 (3) 9 14 1 18 21 19 (3) 14 5 1 18 5 12 5 18 9
Kraak de code:
Om dit cryptogram te kraken, moet je bij elke letter 3 plaatsen teruggaan in het alfabet. Je kunt dit handmatig doen, of het alfabet 3 plekken naar rechts verschuiven:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C
Vervolgens pas je deze verschuiving toe op de letters in de geheime boodschap:
Oplossing:
Wiskunde is leuk! (3) Kan jij de code kraken? (3) Probeer het eens!
Voorbeeld cryptogram met wiskundige hints (homofonisch)
In dit cryptogram staat elke letter voor meerdere letters. De getallen tussen haakjes geven hints over de gebruikte letters.
Geheime boodschap:
3x B 2x E 1x R 3x E 1x K 1x E 2x N 1x I 1x N 3x G (2) 2x E 1x N (7²) 2x B 1x I 1x N (7²) 3x E 2x N
Kraak de code:
- De getallen tussen haakjes geven aanwijzingen over hoeveel letters er door het symbool worden vertegenwoordigd.
- In dit geval staat "3x" voor 3 letters, "2x" voor 2 letters, enzovoort.
- Het getal tussen haakjes met het superscript 2 (7²) is een hint over de som van de posities van de letters in het alfabet.
Laten we proberen de code te kraken:
We weten dat 3x B 3 letters vertegenwoordigd. Aangezien B de tweede letter is, kunnen de 3 letters B, C en D zijn.
Op dezelfde manier kunnen we redeneren dat 2x E waarschijnlijk E en F zijn, en 1x R waarschijnlijk R is.
Nu komen we bij (2). De som van de posities van twee onbekende letters moet 2 zijn. Dit kan alleen als de letters A en B zijn.
We kunnen dit proces herhalen voor de rest van de cryptogram, waarbij we rekening houden met de hints en de reeds onthulde letters.
Oplossing (mogelijkheid):
Begint met breken, eindigt met inzicht. Probeer verschillende combinaties!
Let op: in een homofonisch cryptogram kunnen er meerdere oplossingen bestaan, afhankelijk van de interpretatie van de hints.